چگونه در خدمت خود باشیم
وقتی صحبت از خدمت به خود می شود, اینطور به ذهن اکثریت می آید که حتما توصیه های خو خواهانه ای در انتظارشان است. ولی واقعیت امر آنست که کسی قادر است به دیگران خدمت کند که ابتدا در خدمت خود باشد. آیا مادری که به فکر سلامتی خودش نیست می تواند فرزندان سالم تربیت کند. یا کارمندی که نمی تواند برای خود کار سالم و مفیدی انجام دهد, می تواند برای دیگران مفید باشد؟
خدمت کردن به خود ملزوماتی دارد که ابتدا به بررسی آن می پردازیم وسپس به موارد آزار خود وخدمت به خود می پردازیم:
بدانیم که منشاء و مبنای مشکلات ویا خوشبختی در درون ماست و نه در بیرون ما, و مطمئنا فقط ما خودمان می توانیم نسبت به تغییر و تحول در خود موثر باشیم, پس به دنبال راهکارهای مربوط به آن بگردیم.
خوشبخت زندگی کردن ارثی نیست بلکه فطری و آموختنی است, و نیاز به نقشه و انجام کاری برای آن دارد.
پند سوم پنا می گوید: فکر می تواند همه چیز را بهتر کند و احساسات را تغییر دهد, پس تا می توانیم تمرین فکر سواری کرده و فکرهای منفی را که مارا دچار احساس نارضایتی می کند از خود دور کرده و تفکر مثبت راکه روحیه لذت از زندگی و اعتماد به نفس را زیاد می کند جایگزین کنیم.
واقعیت امر آنست که اگر هر فرد از خودش به جد مراقبت کند نه تنها به خود بلکه به خانواده دوستان و حتی به جامعه خود خدمت کرده است.
وقتی از جسم خود مراقبت می کنیم یعنی:
غذای مناسب میل می کنیم،
استراحت کافی می کنیم،
به بهداشت خود توجه می کنیم،
به سلامتی خود توجه می کنیم و به موقع بررسی های لازم را انجام می دهیم و به جای درمان پیشگیری می کنیم نه تنها هزینه های خودمان و جامعه را کم می کنیم بلکه از درگیر شدن با مصائب جسمی نجات پیدا می کنیم.
.
چگونه خود را آزار می دهیم و چگونه از این آزارها نجات پیدا کنیم؟
خدمت به خود تنها در مسائل جسمی خلاصه نمی شود، بلکه توجه به مسائل روحی بسیار جدی تر از مسائل جسمی است چرا که منشاء نود درصد بیماریهای جسمی معضلات روحی است.
باید در نظر داشت که وقتی صحبت از خدمت به خود می شود یعنی خدمت به خود واقعی مان:
توقع زیادی از خود(که ناشی از مهرطلبی ماست و حاصلش احساس اجحاف شدید است)،
ملامت خود(که ناشی از مهرطلبی ماست).
تحریم لذات مشروع(که ناشی از مهرطلبی ماست).
خواری طلبی(که ناشی از مهرطلبی ماست).
شکنجه خود(که ناشی از مهرطلبی ماست).
پر کردن دفترچه ساعتی با کارهای سنگین و زمان برکه در یک روز امکان انجامش نیست(که ناشی از مهر طلبی و برتری طلبی ماست)،
به تعویق انداختن کارهای مهم و ضروری و پرداختن به منصرف سازها( مبتلا به هر سه تیپ عصبی است).
تحمیل خواسته ها و اهداف دیگران به خود(که ناشی از مهرطلبی ماست).
پر کردن دفتر ساعتی خود با کارهائی که برای ما سخت و خسته کننده است و ایجاد احساس اجحاف در ما میکند(که ناشی از مهرطلبی ماست).
وقتی دوست نداریم، یا نمی توانیم کاری را انجام دهیم ولی انجام آنرا به عهده می گیریم(که ناشی از مهرطلبی ماست و حاصلش احساس اجحاف شدید است)،
بهتر است که با تمرین رفتار از پیش تعیین شده تمرین گفتن نه به جا و به موقع کنیم.
وقتی ناخودآگاه به دیگران توهین کرده یا مسخره و تحقیرشان می کنیم که حاصلی جز رنجش و دور شدن عزیزان و اطرافیانمان از ما ندارد(که ناشی از برتری طلبی ماست)،
بهتر است که با تمرین رفتار از پیش تعیین شده تمرین طلسم تصا کنیم.
وقتی دائم برای دیگران آیه یاس می خوانیم و همه عالم را چون سدی در مقابلمان می بینیم و دست به هیچ کار نمی زنیم (که ناشی از عزلت طلبیمان است)،
تمرین انگیزه انگیزی کنیم.
وقتی تند خو و جوشی هستیم، تمرین تولرانس کنیم.
وقتی حوصله حشر و نشر با دیگران را نداریم(که ناشی از عزلت طلبیمان است)،
بهتر است که با تمرین رفتار از پیش تعیین شده و تصویر تمرین مهر بی انتظار و لذت بردن از حضور دیگران کنیم.
وقتی تابع عصبیت و توقعات عصبی و بی جای دیگران می شویم نه تنها به خود بلکه به فرد مقابل نیز آسیب زده و هر دو در عصبیتهایمان عمیقتر می شویم.
بهتر است که با تمرین رفتار از پیش تعیین شده تمرین گفتن نه به جا و به موقع کنیم.
وقتی پیوسته از دیگران عیب جوئی و انها را تخریب می کنیم، بهتر است که راجع به تعکیس و مضرات آن برای خودمان و دیگران مطالعه کرده و تکنیکهای آنرا تمرین کنیم.
وقتی فکر می کنیم همه تقصیرهای عالم به گردن ماست، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی فکر می کنیم که تقصیر همه ناکامی های ما گردن دیگران، محیط، چرخ قدار و غیره است بهتر است روی برتری طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی پولی را که به زحمت در می آوریم به راحتی برای دیگران ولخرجی می کنیم طوری که از مخارج واجب خود باز میمانیم بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی انتظار داریم که دیگران به راحتی از منافع مالی خود گذشته و آنرا برای ما صرف کنند، بهتر است روی برتری طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی طوری رفتار می کنیم که دیگران در حقمان اجحاف و ظلم کنند به جای احساس قربانی بودن، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی آنقدر دندان روی جگر می گذاریم و صدایمان در نمی آید تا بالاخره ناگهان در مقابل کوچکترین تحمیل مانند مخزنی از باروت منفجر می شویم، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی در کارها آنقدر به جزئیات کم ارزش می پردازیم که اصل موضوع و کلیات آن یادمان میرود، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی در کارها آنقدر به کلیات می پردازیم که اجزاء آن یادمان میرود، بهتر است روی برتری طلبیهایمان کار کنیم.
وقتی از بی توجهی دیگران آزرده شده و احساس خفت و حقارت می کنیم لازم است که روی برتری طلبی و مهرطلبیمان کار کنیم.
وقتی احساس می کنیم که دیگران از ما بدشان می آید، بهتر است که راجع به تعکیس و مضرات آن برای خودمان و دیگران مطالعه کرده و تکنیکهای آنرا تمرین کنیم.
اگر دیگران را فاقد قدرت درک احساساتمان می بینیم، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
اگر قدرت دفاع کردن از حق خود رانداریم، بهتر است روی مهر طلبیهایمان کار کنیم.
اگر همیشه فکر می کنیم که حتما حق با ماست، بهتر است روی برتری طلبیهایمان کار کنیم.
نگرانی ها و ناراحتی های خود را پیدا کرده و بشناسیم, چون اولین قدم در رفعشان شناختن آنها است. در حالیکه نادیده گرفتن و سرپوش گذاشتن روی آنها نه تنها باعث منفعل شدن و از بین رفتنشان نمی شود بلکه در گوشه های تاریک ذهن انبار شده و در زمان نامناسب مانند چلیکی پر از باروت عمل کرده و باعث تخریب ما و ارتباطاتمان میشود. مثلا ندیدن و یا فراموش کردن و انکار رنجشها باعث حل آنها نمی شود
خلاصه آنکه اگر انتظار داریم که موجودی بالنده شویم و به دیگران هم یاری دهیم تا بالنده شوند، خودشناسی کنیم.
تمرین های مفید برای خدمت به خود:
1) در برنامه روزانه و یا هفتگی خود کارهائی که رضایت از خودمان را زیاد می کند به گنجانیم و از انجام کارهائی که ما را از خود ناراضی می کند به پرهیزیم.
2) به جای تمرکز کردن روی خطاها ونقایص خود, سعی در جبران خطاها و رفع یا قبول نقایص خود کنیم.
3) به جای تاسف خوردن به شکست هایمان به آنها به صورت یک تجربه نگریسته و نقاط قوت و ضعف خود را پیدا کرده, حد توانائی مان را بیابیم و از آنها در برنامه ریزی های بعدیمان استفاده کنیم.
4) حتما برای خودمان هدف انتخاب کنیم. هدفمان در محدوده توانائی ها و امکاناتمان باشد نه بیشتر و نه کمتر. یعنی سعی کنیم علائق, انگیزه ها, استعدادها, توانائی ها و امکانات خود را درست دیده و برآورد صحیح کنیم. هدفهای غیر واقعی بر پایه غرورها بنا می شوند و شکستنی هستند.
5) مهر بی انتظار داشته و تمرین مهرورزی کنیم, ولو فقط یک نگاه مهرآمیز باشد.
6) تمرین شرطی زدائی شش آفت دوستی کنیم. و با تمرین در مقابل تحکم, تحقیر, تحمیل و مخالفت, ملامت و مچگیری خود را واکسینه کنیم.
7) تمرین رعایت طلسم تصا(تواضع, صداقت, ادب) کنیم.
8) رنجش زدائی کنیم.
9) عناد به خودمان را ریشه یابی کرده و برطرف کنیم. بخصوص موارد عناد به دیگران را بررسی کنیم, چون در اغلب موارد عناد ما به دیگران تعکیس عناد به خودمان است.
10) باید ها وتابوهایمان را یافته وبرطرف کنیم. واکنش سنجی کرده و بر اساس اینکه چه بهتر بود می گفتم, و چه بهتر بود می کردم, برای خود رفتار از پیش تعین شده درست کنیم. وآنرا تمرین و تلقین کنیم تا ملکه ذهنمان شود.
11) تمرین تولرانس, حلم وانطعاف پذیری کنیم.
12) برای احتراز از روزمرگی برنامه ریزی وفعالیت کنیم.
13) تمرین عفو کنیم
14) به خودمان, احساسات و علائقمان احترام بگذاریم.
15) توقعات عصبی وبیجا از خودمان را یافته و برطرف و یا تعدیل کنیم کنیم.
16) کارهایمان را از مهم و ضروری تا کم اهمیت و غیر ضروری اولویت بندی کنیم.
17) در دفترچه ساعتی زمان کافی برای کارهای ضروری منظور کنیم.
18) موارد تحریم لذات مشروع را در خودمان یافته و با لذت مشروع بردن از زندگی وتمرین شاد بودن جایگزین کنیم.
19) تمرین کنیم که از هر کاری که می کنیم لذت ببریم واز اینکه توانائی انجام آن کار را داریم شاکر باشیم.
20) تصویر مثبت از خود بسازیم
21) پیشرفت سنجی مثبت کنیم.
22) تجربه های موفق و برجسته خود را نوشته ومرور کنیم.
23) لباس مرتب و تمیزبپوشیم (نه لزوما فاخر وگران قیمت و استثنائی).
24) خاطرات خوب و خوشمان را نوشته و مرور کنیم.
25) کسانی را که دوستشان داریم و دوستمان دارند لیست کرده و مرور کنیم.
26) واکنش های پیش ساخته برای رفتارهای ناخواسته خود قرار داده وتمرین کنیم (مثل تمرین " نه گفتن").
27) جای راحت بخوابیم تا اذیت وشکنجه نشویم.
28) دیگران را با تحقیر, تحکم, پرخاش و کنایه وزخم زبان وادار به رفتارهائی که باعث آزار و شکنجه ما می شود نکنیم.
29) برای خودمان خسیس نباشیم.
30) هنگام غذا خوردن خاطرات خوب را به یاد بیاوریم و حرفهای مثبت بزنیم.
31) اگر از حقوقمان ناراضی هستیم با تصویر رفتار از پیش تعیین شده درخواست اضافه حقوق کنیم. البته اگر مجبور نیستیم که با حقوق کم بسازیم.
32) اگر خاطرات و یا صحنه های آزار دهنده و شکنجه آور در ذهنمان جاری می شود, آنها را به درون خورشید پرتاب کرده و بسوزانیم.
33) برای احتراز از هیپوکندریاک شدن (یعنی اینکه اگر سرما خورده ایم فکر می کنیم سل گرفته ایم), به موقع به پزشگ مراجعه کنیم.
34) عادتهای مضر مثل سیگار کشیدن, مشروب خوردن، قمار, و..... را ترک کنیم.
35) سعی کنیم غذای سالم بخوریم و تعادل را در خوردن رعایت کنیم.
36) در انجام کارهای ضروری کوشا و پی گیر باشیم .
37) در کار کردن حد و اندازه نگه داریم.
38) با بیکاری و بی برنامگی خود را افسرده و از خود بیگانه نکنیم.
39) در هر روز حد اقل یک ساعت, در هر هفته حداقل یک روز و در هر ماه حداقل سه روز را به خود اختصاص دهیم.
40) به نزدیکان و عزیزان خود عشق بورزیم.
41) انتظار درک شدن از جانب دیگران را نداشته باشیم.
42) از مقایسه منفی خود به پرهیزیم.
43) با داشتن هدفهای مشخص خود را یکدله کنیم.
44) ورزش کنیم, شاد باشیم و برقصیم.
45) حتی الامکان شغلی را انتخاب کنیم که به آن علاقه داریم, یا سعی کنیم که شغلی را که داریم دوست بداریم.
46) از خودمان دقیقا مثل عزیز ترین کسانمان مراقبت کنیم.
47) با خدمت های غیر ضروری به دیگران در آنها توقع زیادی ایجاد نکنیم.
48) در لحظه زندگی کنیم.
49) ضعیف نوازی کنیم نه ضعیف آزاری.
50) در زندگی خود به دنبال قهرمان نگردیم.
51) به خودمان احترام بگذاریم و اجازه ندهیم هر کس با ما هر طور خواست رفتار کند.