دفترچه ساعتی

 

رفتار انسان تابع چيست ؟

تابع دو چيز:

   1- عقل      

   2- احساس: 

    1- احساسی که از منشاء عقل و روحيه سالم است .

    2- احساسی که از منشاء عصبی و ناسالم است (نفس اماره)

آيا می شود کاری کرد که رفتار ما تابع عقلمان باشد؟

بله کار خودشناسی اينست که رفتار ما را تابع عقلمان کند.

 

خاصيت فکر:

هر فکری که در ذهن پيدا می شود قوه محرکی دارد که خودبخود ما را به سمت انجام آن می کشد ، مگر اينکه افکار مختلفی در مغزما جريان پيدا کند که آنرا ترمز کند.

مثال : می خواهم بروم سينما و فيلم مورد علاقه ام را ببينم به ذهنم می آيد که فردا  امتحان دارم و منصرف می شوم .

 

نقش افکار مختلف :

در هر آن افکار مختلفی در مغز ما جريان پيدا می کند که اين افکار يا آگاهند يا غير آگاه . هريک از اين افکار می خواهد اولين کاری باشد که انجام می شود.

اگر يک سينمای شلوغ آتش بگيرد هر کسی سعی می کند که هرچه سریعتر از در فرار کند, در نتيجه همه هجوم می آورند به سمت در, و همين هجوم باعث از بين رفتن تعداد زيادی زيردست و پا و بسته شدن مسير خروج و سوختن عده کثيری در آتش می شود. افکار ما هم برای انجام شدن هجوم می آورند و حاصل آنست که از حرکت بازمی مانيم و کارهای مهم فدای کارهای غيرمهم شده و بار اضطراب برايمان می ماند.

 

فوايد دفترچه ساعتی :

1-    اضطراب را که زائيده عصبيت  است کم می کند:

 يکی از عوامل تشديدکننده اضطراب , تضاد ناشی از تداخل چندکار است که اولويت بندی نکرده ايم, و اين به خاطر اهميت کارها نيست بلکه به خاطر فشاريست که هر کار برای اول انجام شدن به ذهن ما وارد می کند.

بازتاب آن اينست که اتکاء به نفسمان ضعيف شده ، کلمات صحيح از ذهنمان فرار کرده و لکنت و لرزش صدا پيدا می کنيم .

2- ذهنمان را به نظم و ترتيب عادت می دهد و فقط يک يادآور نيست .

3- عادت به نظم و ترتيب:

 باعث افزايش کارآئی و رعايت اولويتها می شود و قدرت ما در فکر کردن و پيدا کردن راه حل برای مسائلمان بالا می رود.

4- تنظيم برنامه روزانه:

 از شستشو گرفته تا ملاقاتهای مهم ، کمک موثريست به احساس احترام به خود و رضايت از خود بيشتر و نجات يافتن از تشتت افکار.

5- تقويت اراده :

     در روانشناسی ثابت شده که انجام هر عملی انگيزه انجام آن را تقويت می کند و چون اراده بهترين دوست ماست (چرا که اراده در اختيار عقل است و به نفع ما کار می کند) پس با انجام هر کار ارادی طبق دفترچه ساعتی اراده ما و اعتماد به نفسمان قوی تر می شود.

 

6- مغز ما توفيق را ثبت می کند پس توفيق در انجام يک کار انسان را تشويق به انجام کار بعدی می کند، مثلا کسی که بسکتبال تمرین می کند حرکت صحیح در دهنش ثبت شده و پیوسته توپ را دقیق تر وارد زنبیل یا گل می کند. عکس آن هم صادق است یعنی تکرارتنبلی آنرا به عادت ذهنی تبدیل می کند وتنبلی در انجام یک کار آنرا به تنبلی در انجام بقیه کارها تسری می دهد.

 

7- اعتماد بنفس و احترام به خود:

     ويتامين های روح بشر اعتماد بنفس و احترام به خود است و مرور دفترچه ساعتی و کارهائی که انجام داده ايم عتماد به نفسمان و احتراممان به خودمان را بيش از پيش زياد می کند و تصوير ذهنيمان بهبود می يابد.

    مثا ل : مربی" تری وحشتناک " (مشت زن) که هرروز او را با حريفی کمی از دفعه قبل  قوی تر, به مبارزه وا می داشت باعث شد او هر بار کمی بيشتر از خود کار بکشد و ضمنا" تصوير ذهنی موفق شدن در ذهنش بیشتر نقش به بندد.

1- تصوير ذهنی پيروز شدن.

2- کمی تلاش بيشتر.

حاصل : هرروز قوی تر شدن اعتماد به نفس و احترام به خود.

 

8- تضاد:

 يعنی برخورد دو ميل و خواسته کاملا" مخالف يکديگر. هيچ ربطی هم به بزرگی و کوچکی آن ميل و خواسته ندارد.

تضاد انسان را دچار بی تصميمی می کند. 

     تضادهای حل نشده بتدريج نيروی ما را تحليل می برد و محرک های ما برای انجام کارها را ازبين می برد و در نتيجه دچار تشويش ، اضطراب ، عقب انداختن کارها و گاه افسردگی می شويم .

     با نوشتن دفترچه ساعتی تشويش و اضطرابمان که ناشی ازتضاد و تداخل امور و ترمزهای روانی است از بين می رود و انرژی و اعتماد به نفسمان بالا می رود.

9- رفع عناد به خود:

به قول بعضی روانشناسان مثل هورنای عناد بخود بزرگترين درام روح بشر است . ووقتی که در اثر تضاد قوه خواستن در انسان تضعيف شد، با تنبلی و عقب انداختن کارها و تشتت فکری خود را تنبيه می کند.

با نوشتن کارها و انجام بموقع آن ها بتدريج عناد بخود و تضاد کم می شود.

10- تقويت قدرت هدف يابی مغز:

      مغز انسان قدرت هدف يابی دارد به شرط اينکه :

1- هدف مشخصا تعريف شود

2- اطلاعات صحيح در مورد  هدف به مغز داده شود

3- برنامه رسيدن به هدف در دفترچه ساعتی نوشته شود

11- تخليه و رها شدن ذهن:

با نوشتن برنامه روزانه ذهن تخليه شده و انرژی آن صرف خلاقيت می شود و کارآئی ذهن بالا می رود.

12- تقويت قدرت تمرکز

نبوغ ، اکثرا" به علت هوش فوق العاده نيست بلکه به علت تمرکز اختياری اشخاص است .

تمرکز مهمترين عامل اکتشافات و اختراعات است .

با تنظيم دفترچه ساعتی می توانيم در هر لحظه روی يک برنامه تمرکز کنيم و خاطرمان جمع باشد که بقيه کارهايمان در وقت خودشان انجام می شوند.

13- جلب احترام و دوستی ساير انسانها:

با برنامه ريزی و انجام به موقع کارها و خوش قولی رابطه دوستی با ديگران عميق تر می شود و احترام بيشتری پيدا می کنيم و قابليت اعتمادمان پيش ديگران بالا می رود.

حاصل برنامه ريزی خوش قولی است و آدم خوش قول دوستی هايش عميق تر و دوستانش بيشترند و محبوب تر است و مورد احترام ديگران و همکاری و مساعدت افراد بيشتری را دريافت می کند.

 

14- حاصل کلی دفترچه ساعتی :

الف )

   تقويت قوه خلاقه

   تقويت تمرکز

    بالابردن کارآئی مغز و ذهن

    بالابردن رضايت از خود و آرامش درونی

    بالابردن اعتماد بنفس

ب )

رفع قسمت اعظم تشويش ها

رفع قسمت اعظم دودلی ها

رفع قسمت اعظم خستگی ناخواسته و مزمن

رفع قسمت اعظم تنبلی ها

رفع قسمت اعظم عنادبخودها

کم شدن فشار بر حافظه

 

مضرات نداشتن دفترچه ساعتی :

 

1- وقتی کاری انجام نمی شود در انسان احساس نارضايتی ايجاد می شود.عدم رضایت از خود عناد به خود را بالا میبرد.

2- وقتی که تعداد کارهای انجام نشده زياد می شود در ذهن اضطرابهای محسوس و نامحسوس ايجاد می شود که به تشويش های عذاب آور و از دست دادن تمرکز ذهن منجر می شود.

 

موانع دفترچه ساعتی :

 

الف : آگاه نبودن از فوايد و اثرات آن

ب   : کمال طلبی :

کمال طلب کسی است که همه چيز را در حد کمال می خواهد و از خود انتظار دارد که هرچه را اراده کرده در لحظه و به بهترين نحو انجام دهد و از انجام هيچ کاری راضی نيست .

چون نوشتن دفترچه ساعتی او را از يک موجود عظيم ونامحدود و تخيلی به دره محدود واقعيتها سقوط می دهد، از اين کار ناراضی شده و با دليل تراشی از انجام آن سرباز می زند.

ج   شرطی به بکن نکن:

 کسانيکه در کودکی خيلی بکن و نکن شنيده اند نسبت به برنامه های مقرر احساس قيد می کنند و نسبت به دفترچه ساعتی ترمز دارند.

د    : زخم غرورتوانائی:

کسانيکه به توانائی های خود مغروراند و آنرا نامحدود می بينند با نوشتن دفترچه ساعتی محدوديت توانائی خود را لمس کرده و زخم غرور توانائی می خورند و از آن احتراز می کنند.

 

از نيمه کاره گذاشتن و فراموش کردن فترچه ساعتی در روزهای اول نگران نشويد و عناد بخود پيدا نکنيد.

 

ه    : توقعات بيجا از خود:

در هنگام نوشتن دفترچه ساعتی کارهای زيادی را که از عهده انجامش در یک روز بر نمی آئيم می نويسيم و وقتی موفق به انجامش نمی شويم دچار ترمز در نوشتن دفترچه ساعتی می شويم .

و    : عناد بخود

خاصيت عناد بخود آنست که از هر چه بنفع ماست دوری می کنيم ،پس نوشتن دفترچه ساعتی هم که به نفع ماست از آن خودداری می کنيم .

 

آغاز خودشناسی با دفترچه ساعتی :

 

1- همانطور که کارهای انجام شده در دفترچه ساعتی روحيه و اراده ما را قوی می کند ، کارهای انجام نشده  ممکن است روحيه مان را ضعيف کند.

راه رفع اين مشکل

 آنست که تک تک کارهای مهم انجام نشده را دوباره بنويسيم و اگر انجام نشد آنرا واکنش سنجی کنيم .

2- مطالعه عوامل بازدارنده نوشتن برنامه ساعتی اولين قدم در خودشناسی است . به عبارت ديگر اولين قدم در خودشناسی شناخت است و بادقت روی کارهای انجام نشده وبه تعویق افتاده می توان به این شناخت رسید .و سپس با قبول آن ها می توان تمرين خاص بهبود و دوباره سازی روحيه را شروع کرد.

 

روش عملکرد:

 

1- تهيه يک کاغذ بيکاره باضافه يک دفترچه بغلی که در کنار هر صفحه آن ساعات روز مشخص شده.

2- همه کارهايمان را ليست کنيم حتی کارهای جزئی مثل مسواک زدن.

3- تعيين بهترين ساعت و روز انجام کار در کاغذ بیکاره وبه تر تیب روز وساعت نوشتن آنها در دفتر ساعتی.

4- قراردادن يک " – " جلوی هر کار که در ليست نوشته شده

5- هر دو ساعت به دو ساعت کارهای دو ساعت قبل را مرور کرده و هرکدام را که در وقت تعيين شده انجام داده ايم علامت – آنرا به + تبديل می کنيم.

6- بر روی کارهائی که انجام نشده و ديگر نيازی به انجامشان نيست خط می کشيم .

7- کارهائی را که انجام نشده و انجامشان ضروريست و به علت کارهای فوری تر و يا اهمال خودمان انجام نشده را در جای ديگر در همان روز و يا روز ديگر می گنجانيم.

8 – کارهای انجام نشده در طول هفته را بررسی وواکنش سنجی کنیم که چرا انجام نشده اند.

 

نحوه دسته بندی کارها:

کارها را به سه دسته تقسيم می کنيم

1- کارهای رورزمره مثل :

غذاخوردن

خوابيدن

مسواک و نخ دندان زدن

استحمام و نظافت

چای و عصرانه و يا ميوه خوردن

اطو کاری

ورزش

 

 

 

2- کارهائی که مربوط به رشد و پيشرفت و ترقی و يا مسئوليتهای ما می شود مثل :

درس خواندن

کارکردن اعم از کار بيرون و يا درخانه

مطالعه

خريد

خودشناسی

تنظيم دفترچه ساعتی

 

2-    کارهای تفننی و سرگرمی مثل :

 

بازی با کامپيوتر و رفتن روی شبکه اينترنت

تماشای تلويزيون

رفتن به سينما وتاتر وغیره

رفتن به سفر

 

بررسی کارهائی که انجام نشده:

بررسی کارهای انجام نشده یکی از بهترین و مهمترین عوامل پی بردن به عصبیتها وشناخت آنها است.در زیر به اجزاء این بررسی می پردازیم.

1 - کار روزمره:

 

- بی توجهی به خود ونزدیکان که ناشی از احساس حقارت است.

- فرار از کار مستمر, هرروزه و برنامه ريزی شده که ناشی از شرطی به قید است.

 

2- کارهای مرتبط به رشد و پيشرفت و مسئوليتها:

ترس از قبول مسئوليت که ناشی از مهر طلبی است.

بی توجهی به مسئوليتها که ناشی از عزلت طلبی است.

عناد بخود:

عناد بخود هم از برتری طلبی و هم از مهرطلبی ناشی می شود. مهر طلب این عناد را نسبت به خودش احساس می کند وکاری به نفع خود نمی کند و برتری طلب آنراتعکیس مثبت کرده ونسبت به دیگران احساس عناد می کند وکاری را که خودش برای خود نکرده از چشم دیگران دیده ودیگران را مقصر ومانع انجام کارش می داند.

 که نمود آن در تنبلی وبه تعویق انداختن کارهای مربوط به رشد و پیشرفت خود است.

تحقير خود

تصوير ذهنی نامناسب از خود

 

 

 

3-    کارهای تفننی:

 

آيا به دليل کار مهمی که به مسئوليت يا پيشرفت من مرتبط می شده موقتا" از آن چشم پوشيده ام ؟

آيا اصولا" به خودم روا ندارم که تفريح کنم ؟

آیا فقط برای تفریح وسرگرمی برنامه ریزی می کنم؟

 

با واکنش سنجی در مورد هریک از این دلایل می توان به عصبیت مربوط به آن پی برد و برایش جایگزین قرار داد.

 

بعد از پیدا کردن این موارد می توانیم با دقت وتوجه بشتر آنها را در دفترچه ساعتیمان وارد کرده و ضمن انجام ارادی آنها, میل به فرار از انجامشان را واکنش سنجی و ریشه یابی کرده وجایگزین مناسب برایشان قرار دهیم.